خیابان آشتی‌کنان ادیان
همشهری آنلاین – سیدسروش طباطبایی پور: بعد از کمی تعجب، به روی‌ماه تهرانی‌های مانده از سفر و مسافران علاقه‌مند به پایتخت لبخند می‌زنند و زیبایی‌های خودشان را به رخ می‌کشند. تا خیابان‌های مرکزی شهر از شلوغی‌های دوباره کلافه نشده‌اند، بیایید روی سنگفرش‌های خیابان سی تیر، یکی از قدیمی‌ترین و تاریخی‌ترین خیابان‌های تهران، قدم بزنیم و از تماشای آن لذت ببریم.
بیش‌تر بخوانید:
بهارانه‌ای از محله بهار تهران
تاریخش
شکل‌گیری این خیابان، به دوره حکمرانی ناصرالدین‌شاه بازمی‌گردد؛ اما آبادانی‌اش را به جناب قوام مربوط می‌دانند. او یکی از سیاست‌زده‌ترین مردان ایران بود که لااقل ۵بار نخست‌وزیر ایران شد. خانه قوام، عمارتی بزرگ و زیبا در خیابان سی تیر بود که حالا ساختمان موزه آبگینه است. به‌دلیل حضور این مرد قدرت‌طلب، این خیابان، آباد و نامش خیابان «قوام» شد. البته پس از شکل‌گیری کنفرانس سران متفقین در تهران در سال ۱۳۳۲، مدتی کوتاه این خیابان را به‌نام یکی از سران حاضر در این کنفرانس یعنی «استالین»، رهبر اتحاد جماهیر شوروی، گذاشتند. اما یک رویداد تاریخی، نام این خیابان را پس از انقلاب اسلامی، به سی تیر تغییر داد؛ قیامی که مردم را در سی تیر سال ۱۳۳۱و پس از استعفای مصدق، به جلوی خانه احمد قوام کشاند و حکومت، گروهی از معترضان را به خاک و خون کشید.
آشتی ادیان
کوچه‌های آشتی‌کنان را که شنیده‌اید؛ کوچه‌هایی که چون باریک‌اند، رهگذرانش مجبورند در کنار هم قدم بزنند و البته ناچارند اهل معاشرت و نشست و برخاست با هم نیز بشوند. اما برخی خیابان‌های باریک، محلی برای آشتی ادیان و مذاهب نیز هستند؛ مثل خیابان سی تیر که اگر در آن سر بچرخانی، مسجد و کلیسا می‌بینی و البته محل عبادت کلیمیان و زردشتیان. به زبان ساده، فلسفه وجودی خیابان سی تیر آن است که ایرانیان با فرهنگ‌ها و ادیان الهی گوناگون در کنار هم صمیمانه زندگی می‌کردند و با هم تعامل داشتند. مسجد حضرت ابراهیم، کنیسه حییم، کلیسای مریم مقدس و نیایشگاه آدریان تهران یکی از این نمونه‌هاست.
مسجد حضرت ابراهیم در خیابان سی تیر / عکس: محمد عباس‌نژاد
کلیسای مریم مقدس در خیابان سی تیر / عکس: محمد عباس‌نژاد
کنیسه حییم در خیابان سی تیر / عکس: محمد عباس‌نژاد
آتشکده آدریان در خیابان سی تیر / عکس: محمد عباس‌نژاد
موزه‌هایش
خیابان سی تیر، از همان آغاز شما را با تکامل واقعی انسان آشنا می‌کند. اگر در همان ابتدای خیابان به راست بروی، ساختمان موزه باشکوه ملی ایران، تو را به‌سوی خود می‌خواند؛ موزه‌ای که بنای آن در سال ۱۳۱۶خورشیدی گشایش یافت و بیشترین یافته‌های باستان‌شناسی را از دوران پارینه‌سنگی تا اسلامی در قالب ۲ موزه «ایران باستان» و «باستان‌شناسی و هنر اسلامی ایران» در معرض دید همگان قرار داده است. کمی بالاتر هم موزه «آبگینه و سفالینه» تهران هم منتظر شماست.
موزه ایران باستان در خیابان سی تیر / عکس: حامد خورشیدی
موزه آبگینه در خیابان سی تیر / عکس: امیر پناه‌پور
غذای جسم
ابتدای این خیابان، از خیابان امام خمینی آغاز و پس از عبور از تقاطع خیابان جمهوری، به خیابان نوفل‌لوشاتو ختم می‌شود. این خیابان علاوه بر سیراب‌کردن روح شما از فرهنگ و مذهب و تاریخ این سرزمین، به غذای جسم هم توجه دارد. رستوران‌ها و کافه‌هایی قدیمی، طعم زندگی را بر جسم شما می‌نشانند.
خیابان سی تیر / عکس: امیر پناه‌پور
